Homeopathie, Fytotherapie en andere Natuurgeneeswijzes

  

Fytotherapie en Homeopathie zijn allebei gericht om ziekten en klachten met natuurlijke geneesmiddelen te behandelen.
- met dank aan Madam Ka - 

Bij fytotherapie wordt het werkzame plantendeel zonder enige toevoeging, verwerkt tot een gebruiksklaar geneesmiddel terwijl bij homeopathie wordt gewerkt met tincturen die verdunt worden met alcohol. Doordat de chemische medicijnen nogal vaak bijverschijnselen geven wordt menigeen daar afwijzender tegen en zoekt zijn heil in de plantengeneeskunde.
Vroeger werd informatie doorgegeven door ervaring die met planten zijn opgedaan. Tegenwoordig is het mogelijk de aanwezigheid vast te stellen van de werkzame stoffen in planten. Als bij een plant niet aangetoond kan worden dat er werkzame stoffen zijn wil dat nog niet zeggen dat ze er niet zijn dan is er meer onderzoek nodig.
Tot de fytotherapie behoort ook het brouwen van eigen kruidenpappen.
 
Fythotherapie is in de handel in capsulevorm waarvan de capsules gemaakt zijn van cellulose.
 
 Homeopatische middelen worden bereid uit:
-plantaardige stoffen
-uit dierlijke stoffen
-minerale stoffen
-bacteriele of virale stoffen en pathalogische secreties of excreties, zgn. nosoden
Van deze stoffen worden de zgn. oerprodukten gemaakt, die de basis vormt voor de verdunningen.
Homeopathische medicijnen heb je voor inwendig gebruik in druppels,korrels, tabletten 
en voor uitwendig gebruik tincturen, zalven en emulsies.
 
 
 
 

 

Aan de slag met kruiden
 
 Kruiden oogsten 

Kruiden kun je het beste oogsten vlak voordat de knoppen opengaan. Het blad bevat dan de hoogste concentratie oliëen en etherische stoffen. Oogst vroeg op de dag, voordat de zon de olie opdroogt en zodat bloemen minder snel verwelken. Oogst nooit kruiden wanneer deze vochtig zijn omdat ze dan sneller gaan rotten. 

Eenjarige planten kun je 2 keer tijdens de groeitijd tot 10 cm. van de grond afsnijden. De laatste oogst is dan vlak voor de eerste vorst. 

Pluk bij toenemende of volle maan zodat alle olie in de toppen zit. En graaf wortels uit bij afnemende maan wanneer alle stoffen in de wortels getrokken zijn. 
Oogsten 

Bloemen plukken 
-Plukken bevordert, normaal gesproken, nieuwe groei en een gezonde ontwikkeling van de planten. Maar overblijvende planten kun je beter het eerste jaar gewoon laten ontwikkelen. 

Tips 
-Gebruik voor het oogsten altijd een scherpe schaar zodat je de stelen niet beschadigd. Zorg wel dat je nooit in de houtige delen van de planten snijdt! En als dit toch gebeurt, verbind de wond dan met plakband of linnen, tegen infecties aan de plant. Als bieten beschadigen bij het opgraven, dan kun je het 'bloeden stelpen' met meel. 
-Je kunt het rijpen versnellen door paardebloemen onder rijpe vruchten te strooien. Tomaten rijpen als je 1 rijpe tomaat bij geoogste groene tomaten legt. Paardebloemen en rijpe tomaten geven namelijk ethyleen af, wat het rijpingsproces timuleert. 
-Oogst van gezonde planten voor de beste extracten. Schudt de insecten af en verwijder beschadigde of verkleurde bladeren en bloemen. 
-Oogst elke plantensoort in een aparte zak om geur en olie te behouden. Gebruik geen plastic want door de condens kan het materiaal gaan rotten. 
-Spoel thuis alles goed af of zet het direct op water, maar niet in fel licht omdat de olie dan verdampt. 

Oogsttijd 
Bladeren en stengels 
Deze oogst je voor en tijdens de bloeitijd, voor de stengels taai en houtachtig worden. De bladeren geuren het meeste vlak voor de bloei. Neem de jonge verse blaadjes. 

Zaadknoppen en zaadpeulen 
Deze verzamel je dagelijks, als de zaadpeulen van kleur veranderen en als het zaad eruit valt als je er tegenaan tikt; dan zijn ze rijp. Begin pas met verzamelen als de dauw is opgetrokken en neem geen overrijpe mee. Als het gaat regenen, snijdt dan de hele zaadtak af en hang deze op een droge plek met ventilatie, om de zaden te laten rijpen. Of bind een stuk neteldoek of een papieren zak, een halve week van tevoren, om de zaadhoofdjes om de gevallen zaden op te vangen. Scheid de zaden van ander materiaal door ze op te gooien in een zeef of mand, zodat de kaft weg waait. Zaadhoofden en peulen kunnen ook in hun geheel gedroogd en bewaard worden. Bonen en erwten oogst je tot de peulen rammelen. Pak de zaadjes uit de peulen en bewaar ze in een luchtdichte pot op een koele donkere plek. De zaden van zachte groenten en vruchten oogst je door het zaad eruit te scheppen en te scheiden van het vruchtvlees. Droog ze een paar dagen in een geventileerde koele ruimte, voor je ze opbergt. 

Bloemen 
Bloemen snijd je net onder het bloemhoofdje van de steel, wanneer hij opengaat en bloeit aan het begin van de bloeitijd. 

Fruit 
Fruit verzamel je in de late herfst. Bessen en vruchten pluk je als ze rijp zijn, maar als ze overrijp of beschadigd door de vogels, kun je ze beter achterlaten voor de vogels. Gebruik ze direct of maak ze in. Pruimen volgen een oud gezegde; Als er veel wespen zijn, is het tijd om pruimen te plukken. Wespen worden namelijk gelokt door het suikergehalte. Appels en peren zijn rijp als je ze los kan draaien. Perzik en abrikozen zijn rijp als hun huidje zacht is. Draag bij het oogsten hiervan katoenen handschoenen zodat je de vruchten niet beschadigd. Vijgen zijn rijp als er een traantje sap in het oog van de vijg aan de stengel komt. Bramen oogst je voor oktober, zodat daarna de vogels de overige vruchten kunnen eten. 

Wortelstokken, wortels en knollen 
Deze laat je wachten tot de bovengrondse stengels en bladeren dood zijn en de plant in winterslaap gaat, laat in de herfst omdat ze dan alle voedingstoffen hebben opgeslagen. Een ander moment om de ondergrondse delen uit te graven is vroeg in het najaar. 

Hout en bast 
Hout en bast zit op veel planten en kan ook gebruikt worden. Maar snijdt nooit de bast rondom een levende plant of boom weg, want dit beschermt de plant tegen infecties. Bast neem je van geoogste twijgen of takken en sluit gesneden plekken na hun verwijdering goed af (met linnen of plakband) zodat de wond bij de plant veilig kan genezen. Verzamel schors op een boswandeling. 
 
 
 Hoe ga je drogen ?

Spoel geplukte kruiden af en dep ze droog. Behoud zoveel mogelijk etherische oliën door na het wassen van de kruiden, de aangevreten bladeren en bloemen te verwijderen. 

Drogen in de zon 
Leg het materiaal op een doek in de zon. 

Drogen aan de lucht 
Dit is minder geschikt voor grote bloemen omdat ze hun vorm verliezen. Kruiden of bloemen te drogen hangen staat decoratief en geurt lekker. 
Hang zaadknoppen ondersteboven onder een stuk vloei- of keukenpapier om de zaden op te vangen. Schermbloemigen kun je ophangen met de kop in een papieren zak op een droge luchtige plek. Na een tijdje kun je de zaden uit de zak halen. 
Maak bosjes van één en dezelfde plant; verschillende planten hebben een verschillend droogtempo. Neem kleine bosjes van 4-8 stengels voor een goede luchtcirculatie bij de stelen. Verwijder de onderste bladeren en dep de stelen droog. Haal de bloemen, zaadpeulen en/of stengels voorzichtig met je vingers uit elkaar zodat alle delen goed drogen. Knoop touw aan het elastiekje en hang de bos hiermee op aan een hanger, waslijn of droogrek, zo dat ze elkaar niet raken. Hang ze los van de muur en buiten bereik van hitte en stoom. Het beste is 20 tot 30 graden in een droge, luchtige, schaduwrijke en rookvrije plek. In een vochtige ruimte gaan de planten rotten. In een verlichte ruimte verbleken de kleuren. 
Leg los plantenmateriaal in een enkele laag op een droogrek, bakplaat, taartrek of een ander oppervlak met hierop vloeipapier of keukenpapier. Droog het in een koele oven of een droogkast met de deur op een kier om vocht te laten ontsnappen. Je kunt ook een doek spannen en het materiaal daarop leggen. Keer het materiaal regelmatig. Bloemen en grote bladeren spreid je uit. 
Binnen enkele dagen drogen, anders gaan de kracht van het aroma en de werking verloren. Bladeren die donkerbruine of zwarte kleuren hebben en tekenen van schimmel vertonen zijn te langzaam gedroogd en onbruikbaar geworden. Hang dus nooit kruiden in een vochtige keuken of badkamer! 

Drogen in de oven 
Deze methode is niet geschikt voor tere blaadjes en bloemen; de verhitting vernietigd alle werkzame stoffen en oliën! Ook is het niet goed voor de kleur en kunnen de delen kneuzingen en verpulveringen oplopen. 
Gewassen kruiden kun je op keukenpapier leggen of in een bakblik speciaal hiervoor (de geur kan sterk blijven zitten). Verwarm de oven 1 uur voor op de laagste stand en zet hem daarna uit. Leg het materiaal onderin de oven en houd het goed in de gaten want het droogt snel. 
Het volgende is alleen geschikt voor grote plantendelen (wortels, wortelstokken, knollen) die goed gedroogd moeten worden op 50 tot 60 graden in 3 uur. 

Met een droogmiddel 
Je kunt bloemen hun vorm laten behouden door ze te drogen in zand of silica. Dit is een poeder dat vocht opneemt en dat je vaak tegenkomt in een klein zakje in schoenendozen bij nieuwe schoenen. Met zand zorg je voor het schoonste en droogste zand, zoals schelpenzand of schoon droog strandzand. Neem een ondiepe kartonnen doos en vul het tot 2,5 cm met zand/silica. Leg de bloemen er los van elkaar op en bedek ze voorzichtig helemaal. Laat dit, niet afgedekt, op een droge warme plek staan voor 4 weken. Daarna elke week controleren. 

In een pers 
Alles wordt plat en kan hierdoor vervormen. Pers bloemenhoofdjes, stengels en bladeren afzonderlijk. 
Leg de voorwerpen tussen de bladeren van een telefoonboek. De pagina's absorberen genoeg vocht en het boek heeft het juiste gewicht. Eén soort plant per pagina en goed verspreid per pagina, zodat ze los liggen van elkaar. Begin achterin en houdt een tussenruimte van 40 pagina's. Plak iets tussen de pagina met inhoud, zoals een memobriefje, zodat je het makkelijk terugvind. Leg het boek op een warme, droge plek met extra boeken erbovenop. Het is droog na 2-3 weken. 
 
  
 
 Kruiden bewaren 

Wanneer je het kruid kunt verkruimelen met je hand, is het droog genoeg. 
Je kunt ze bewaren in jampotjes of aparte flessen. In een doorzichtige glazen pot kunnen kruiden verkleuren doordat het licht doorlaat, waardoor kostbare olie verdampt, dus zet deze op een koele, donkere plek. Het beste is een donkere luchtdichte glazen of aardewerken pot. Bewaar ze op een koele, droge en donkere plek, want hier blijven de kruiden langer goed en worden ze beschermd tegen licht. 

Gedroogde planten bewaren 
-De bloemen, stelen en bladeren zijn droog wanneer ze knisperig aanvoelen. 
Trek bladeren van de steel en verpulver ze in kleine snippertjes met de hand, zodat je de snippers in potjes kunt bewaren. 

-Kleine vruchten, zoals bessen en bramen, kun je ook drogen, eventueel fijngesneden. 
Trek bloemblaadjes voorzichtig los van de droge bloemknop en bewaar deze blaadjes. 
Verzamel voorzichtig de gevallen zaadjes en open zakjes met zaadknoppen. Peulzaden moeten in een luchtdichte pot, maar kun je ook in de peul zelf bewaren. Grote zaden doe je in afgesloten glazen potten en kleine zaadjes houdt je in zakjes van papier, pakpapier of vetvrije enveloppen die je opbergt in een bus of la waar de temperatuur constant koel is (desnoods de koelkast) en waar het donker en droog is. 

-Kruidenblaadjes en bloemetjes kun je ook bewaren in goed afgesloten potten. Bewaar alles gescheiden zoals hierboven beschreven. 

-Wortels en knollen worden houtachtig als ze goed droog zijn. Deze kun je bewaren in dichtgeknoopte linnen doekjes. 

Verse planten bewaren 
-Munt was je onder koud stromend water. Schud het droog en bewaar het in een glazen bokaal met schroefdop die je vervolgens op z'n kop zet. 

-Groente en fruit kunnen hun textuur verliezen door invriezen. Je kunt er beter moes van maken. Of bewaar ze in kistjes bekleed met brandnetel- of walnootbladeren, omdat deze olie uitscheiden die bederf tegen gaat. Groente die groeit naast vingerhoedskruid is ook beter te bewaren. Fruit bewaar je alleen als het gezonde onbeschadigde vruchten zijn. Bewaar ze in houten frames, bedekt met een kaasdoek, katoen of fijn gaas. Leg papier op dit gaas tegen beschadiging. Appels en peren, die je plukt net voordat ze rijp zijn, leg je apart in kisten. Na een paar weken wikkel je de late peren elk in papieren doekjes of kranten en zet ze op een koele droge plek. Vroege peren maak je in. Klein fruit kun je ook bewaren door partjes in suiker te rollen en gepocheerd in een lichte siroop of als moes te bewaren. 

-Wortels zet je 's winters in een koele, donkere en droge ruimte. De toppen van wortels, bieten en pastinaak knijp je af i.p.v. deze af te snijden. Sla ze in tussen lagen zand of droog turf in oude gegalvaniseerde kuipen of houten kisten. 
Ui en knoflook hang je in strengen in een oude panty op een droge, geventileerde plek. Om te voorkomen dat de bollen spruiten, houdt je de voet een paar seconden boven een vlam. 

Planten invriezen 
-Kruiden met steel kun je invriezen of de bladeren lostrekken en deze invriezen. Leg ze eerst in een enkele laag op een bakplaat of een groot bord en bevries ze onafgedekt. Doe ze dan in bakjes (zodat ze niet breken) die je goed afsluit. Of verpulver ze in je vingers zodat je ze niet meer fijn hoeft te hakken als je ze gebruikt. Doe deze verkruimelde kruiden in kleine luchtdicht afgesloten bakjes. 

-Fijngehakte kruiden bewaar je in wat bevroren water in een ijsblokjesbakje. Eenmaal bevroren kun je deze in plastic zakjes met etiket bewaren. De blokjes kun je zo weer gebruiken in je recepten. 

-Kleine takjes of bloemen kunnen ook in ijsblokjes. Hiermee kun je de samenstelling afstemmen op drankjes. Zo kun je bijvoorbeeld citroenverbenablokjes in citroenlimonade doen, of geurgeraniumblokjes in koude kamillethee. 

-Klein fruit kun je ook goed invriezen. 
Vroege peren kun je invriezen. 

-Blancheer de groenten en leg ze op een bakplaat in de vriezer. 

Aromatische olie bewaren 
-Bewaar deze flesjes nooit op geverfde of gewreven oppervlakken zodat ze deze niet kunnen beschadigen. 
-Houdt olie uit het licht in bruine of amberkleurige flesjes. Blauwe flesjes laten meer zonlicht door dan roodachtige. De olie is vluchtig dus houdt ze goed afgesloten en koel. 
-Lotion, crème of olie met etherische olie erin blijft net zo lang goed als het basisproduct zelf (ongeveer 6 maanden). Maar als het basisproduct oud is, wil dat niet zeggen dat de etherische olie erin niet meer werkt. 

Potpourri bewaren 
-Fixeermiddel zorgt voor blijvende intensiteit en houdt de geur van olie in potpourri vast. Fixeermiddel is te koop in vloeibare-, gedroogde- en poedervorm. 
Poeder is heel gelijkmatig te verdelen. Bijvoorbeeld; Iriswortel is verkrijgbaar als poeder, korrels of aan 1 stuk. Gebruik ongeveer 1 el. iriswortel per kop potpourri. Het poeder kan wel een stoffig uiterlijk geven en allergie ontlokken. 
Als je daar niet tegen kan, neem dan cellulosekorrels. Deze worden gewonnen uit maïskolven en absorberen sterk. Gebruik dus wat extra olie. Deze korrels kun je kopen in de dierenwinkel als bakkorrels voor kleine dieren. IJslands mos is korstmos, een mosachtige plant die te koop is bij bloemisten. Het is zilverachtig grijsgroen en staat ook nog eens heel decoratief! Verder kun je vetiver, kalmoeswortel, gemalen benzoë (benjamin), patchouli, ambergrijs, specerijen of sandelhoutolie gebruiken. 

-Houdt de potpourri niet direct in zonlicht zodat het niet verbleekt. Je kunt het af en toe afdekken om de geur te behouden of fris het mengsel om de 5 maanden even op door nieuwe etherische olie toe te voegen en te mengen. 

-Doe gedroogde vruchten 's zomers in de koelkast of vriezer, tegen insecten. Als je je potpourri opbergt of overig potpourri wilt bewaren, doe ze dan in afgesloten aparte plastic zakken of luchtdichte potten of bakken. De aroma's kunnen mengen en teruglopen als je ze bij elkaar bewaart. Houd ze op een warme donkere plek en voeg 5 tl. silicagel toe per kop potpourri, tegen vocht. Kijk uit voor gaten in de bak i.v.m. insecten. 

-Grote bloemhoofden wikkel je afzonderlijk in vloeipapier en leg ze laag over laag in een bak. Leg ze allemaal in dezelfde richting, zodat je weet hoe je de bak neer moet zetten. 

Hoe lang kun je kruiden bewaren? 
Bewaar gedroogde kruiden bij voorkeur niet langer dan 12 maanden. De smaak en aroma nemen hierna snel af. Heksenkruiden blijven goed voor 7 maanden en mogen niet bewaard worden in kastjes met spijkers of ander metaal erin verwerkt. 
Zorg dat je regelmatig de potten goed controleert op schimmel! 
Zaden zijn maximaal 3 jaar houdbaar. Daarna moet je ze in een bak met natte watten uitspreiden en ze nat houden voor een paar dagen om te kijken welke nog willen ontkiemen. 
Sommige oliën zijn wel 6 jaar houdbaar in de ideale omgeving, maar gemiddeld blijven ze 1 of 2 jaar goed. Citrusolie is niet lang houdbaar maar blijft wel langer goed in de koelkast. Hij wordt dan wel troebel. Olie die gewonnen is uit hars of absolues zijn minder lang houdbaar dan gedestilleerde olie. Ze worden stroperig en gaan ruiken naar het gebruikte oplosmiddel. 

Tips 
Geoogste kruiden langer goed houden: 
Neem een klein potje voor in de keuken, die je af en toe bijvult, zodat je de grotere potten niet te vaak aan licht en lucht hoeft bloot te stellen, waardoor het beter bewaard blijft. 

Etherische olie brouwsels langer houdbaar maken 
Maak brouwsels met etherische olie langer houdbaar door er tarwekiemolie aan toe te voegen. 

Schimmel voorkomen 
Gebruik geen plastic om kruiden in te bewaren omdat dit vochtigheid kan bevorderen, waardoor schimmel ontstaat. 

Schoon opbergen 
Zorg dat je de bewaarpotten eerst grondig schoonmaakt en zorgbvuldig afdroogt, voordat de gedroogde kruiden erin gaan. 

Duidelijk vermelden 
Zet op elke kruidenopslagplaats een etiket met daarin de naam van het kruid en de oogstdatum. Zo weet je hoe lang het nog houdbaar is en wat erin zit, want droge kruiden zijn moeilijk te herkennen. En je wilt je niet vergissen in een giftige plant voor je thee of je compressen
 
 
 
 Kruidenthee / Afkooksel / Infusie / Tisane 

Kruidenthee wordt bereid uit verse of gedroogde delen van een plant zoals de bladeren, de bloemen en de zaden. De smaak en bepaalde geneeskrachtige eigenschappen van de kruiden worden door de hitte afgegeven aan het water. Zo'n infusie kun je zowel koud als warm drinken maar over het algemeen geld wel dat ze maar 24 uur houdbaar zijn. 

Om een aftreksel te maken giet je kokend water in een theepot met kruiden. Advies bij het maken van thee is wel om een speciale pot te nemen. Als je namelijk dezelfde pot zou nemen als voor je normale thee, dan kan het zijn dat er looizuur aanwezig is die de kruidenthee kan overvleugelen. Tevens moet je eraan denken dat de pot goed afgesloten wordt terwijl de kruiden trekken omdat er anders bepaalde vluchtige oliën snel kunnen verdwijnen en dat is niet bevorderlijk voor de medicinale werking. 

Als je een thee met bepaalde doeleinden wilt hebben kun je een enkele kruid nemen (bijvoorbeeld kamille voor de relaxerende werking) maar je kunt natuurlijk ook meerdere kruiden mengen. Op het internet of in boeken zijn talloze recepten te vinden, maar je kunt natuurlijk ook zelf een mengsel maken. Ga hierbij af op wat je van de kruiden weet, maar ook op je gevoel. Wil je bijvoorbeeld een opwekkende thee, gebruik dan kruiden die bekend staan om hun opwekkende eigenschappen, maar zorg er dan ook voor dat ze in het mengsel passen. Als je zelf zo'n mengsel hebt gemaakt (of zelf gekocht natuurlijk) kun je deze het beste donker en luchtdicht afgesloten bewaren in bijvoorbeeld een blik. 

Algemene bereidingswijze 
Benodigdheden: 
- Voor een theepot neem je 3 á 4 theelepels gedroogde of 10 á 12 theelepels verse kruiden 
- Voor een kopje neem je 1 theelepel gedroogde of 3 theelepels verse kruiden 

Gebruik voor je thee 1 of een combinatie van 2 of 3 verschillende kruiden waarbij je moet opletten dat ze van ongeveer gelijke porties zijn. Verwarm van te voren eerst snel even de pot met heet water (het liefst op een vuurtje), doe de kruiden in de lege pot en giet het kokende water erop. Goed afdekken en laat dan de thee ongeveer 10 minuten trekken voor je het gaat schenken. Voor het maken van een kop thee kun je de kruiden in een theezeefje of een thee ei doen. Ook hierbij geld dat je het kopje goed moet afdekken bij het trekken. 

Drink per dag 2 á 3 koppen thee, afhankelijk van wat je denkt nodig te hebben en natuurlijk van hoe je lichaam er op reageert. Als je lichaam niet reageert ga dan niet verhogen maar wacht af. Soms moet je dan zelfs de dosis verlagen!! Groot voordeel van kruidenthee is dat ze geen theïne bevatten (een stof die lijkt op cafeïne) en dus ook op dat gebied veel gezonder zijn. Om thee te zoeten is het vaak erg lekker om er honing voor te gebruiken. Bijkomstigheid hierbij is dat honing eveneens geneeskrachtige effecten kan hebben. Denk dan bijvoorbeeld vooral aan de Kretenzische honing. Deze is namelijk over het algemeen afkomstig van bijen die hun nectar halen uit geneeskrachtige bloemen. 

Afkooksel 
De kruiden worden aan koud water toegevoegd, en dit geheel wordt, in een gesloten pan (geen aluminium, opgewarmd en 10 tot 30 min. gekookt. Hoe 'houtiger' de plant is, des te langer de kooktijd. 
 
 
 Kruidenzalf 

De makkelijkste zalf om zelf te maken is een zalf op vaselinebasis, Vaseline staat bekend om zijn neutrale, geen reactie uitlokkende werking. 
2 eetlepels kruiden 
200 gram vaseline 

Verzamel de verse kruiden die je nodig hebt (zorg dat ze droog zijn - de dauw eraf); 
Doe wat vaseline in een pan en verwarm deze au-bain-marie; 
Als de vaseline gesmolten is doe je er de kruiden delen in. Als je wortels gebruikt dan deze eerst schoonborstelen, goed afdrogen en in kleine stukjes snijden; 
Laat het geheel 12 uur (of 3 keer 4 uur) zachtjes trekken zonder deksel; 
Goed roeren. Daarna zeven en het vocht opvangen in flesje of potje. 
Giet alleen de vloeibare vaseline in het gewenste potje. 
Laat de vaseline afkoelen en roer er iets koudgeperste zonnebloem of amandelolie door tot je de juiste dikte hebt. 
Aanbrengen: Met een draaiende beweging aanbrengen op de huid. Blijven masseren tot het goed ingetrokken is. 

Deze manier van zalf maken kun je gebruiken voor o.a. de volgende kruiden: 
-Goudsbloemen - desinfecterend, wond reinigend, genezend, beschermend, bij schrale en droge huid, kloven en jeuk, doorliggen, open been; 
-Smeerwortel - verzachtend bij kneuzingen, botbreuken, verstuikingen wond helend, uittrekkend bij puisten en acne; 
-Berkenblad - bij eczeem, natte huiduitslag, huidblaasjes met vocht, voetschimmel, open been, doorliggen; 
-Brandnetel - bij eczeem, droge huiduitslag, psoriasis, acne, brandwonden, muggenbeten, trekzalf bij zweren, puisten, reinigend, helend; 
-Kastanjeblad - bij aambeien, winterhanden en voeten. 
 
 

Functionele smaakmakers: negen ziektebestrijders in je kruidenrek

Uit heel wat recente onderzoeken blijkt dat de specerijen in onze keukenkastjes wel eens de sleutel tot een goede gezondheid kunnen zijn. Veel van die specerijen hebben eeuwenlang deel uit gemaakt van de traditionele geneeskunst, maar pas nu heeft de wetenschap de ziektebestrijdende eigenschappen van de krachtige smaakmakers ontdekt.
 
De kruiden die we regelmatig in ons voedsel gebruiken, zoals kaneel en peterselie, blijken meer te doen dan alleen onze smaakpapillen stimuleren. Ze kunnen krachtige middelen blijken tegen verschillende ziekten zoals Alzheimer en diabetes. Medisch Dossier zette negen veelbelovende smaakmakers op een rij.
 
 
Kaneel
Een interessant nieuw onderzoek doet vermoeden dat kaneel, gemaakt van boombast, de ziekte van Alzheimer zou kunnen afremmen of zelfs keren. Aan de universiteit van Tel Aviv heeft een onderzoeksteam een kaneelextract genaamd CEppt gevoerd aan muizen die gefokt waren met alzheimer. Na vier maanden zagen ze een significante verlaging van het aantal amyloïde plaques (een kenmerk van deze ziekte) in de hersenen van de proefdieren, evenals verbetering van een aantal cognitieve beperkingen, zoals geheugenvermindering. Maar om te zien of die resultaten ook van toepassing zijn op mensen – en hoe veel kaneel of CEppt dan een zinvol effect geeft – is nader onderzoek nodig.
Uit eerdere onderzoeken viel al op te maken dat kaneel reeds in kleine hoeveelheden ook heilzaam zou kunnen zijn bij diabetes type 2.
 
 
Peterselie
Dit is niet alleen een effectieve ademverfrisser, maar kan misschien ook borstkanker op afstand houden, althans volgens dierexperimenteel en reageerbuisonderzoeken (dus misschien niet van toepassing op mensen). Het flavonoïde component apigenine verminderde het aantal nieuwe gevallen van borsttumoren bij ratten en remde de groei van menselijke borstkankercellen.
 
 
Komijn
Komijn bleek bij een recent onderzoek met ratten ‘antistress-, antioxidatieve en geheugenbevorderende activiteit’ te hebben. Ook hier geldt echter dat de resultaten niet van toepassing hoeven te zijn op mensen.
 
 
Salie
Evenals kaneel is salie onderzocht op een werking bij de ziekte van Alzheimer, en met veelbelovend resultaat. In een dubbelblind gerandomiseerd gecontroleerd klinisch onderzoek werd een vloeibaar extract van het kruid (60 druppels per dag) gedurende vier maanden gegeven aan patiënten met een milde tot matige vorm van alzheimer. Aan het eind van het onderzoek had de groep die het salie-extract had genomen, betere cognitieve-functiescores dan de placebogroep. Ook vertoonden de deelnemers in de eerste groep minder agitatie, aldus de onderzoekers.
 
 
Kurkuma 
Kurkuma is een populaire Aziatische specerij die zijn gele kleur dankt aan het pigment curcumine. Dat laatste blijkt veelbelovend tegen een groot aantal ziekten, met name kanker. Uit laboratoriumonderzoek is gebleken dat curcumine menselijke kankercellen van borst, prostaat, pancreas, maag, dikke darm en slokdarm kan doden. Uit dierexperimenteel onderzoek valt tevens op te maken dat dit bestanddeel ingrijpt op alle drie de ontwikkelingsstadia van kanker: het ontstaan van een eerste aanleg, de ontaarding en de progressie10. Hoewel die bevindingen niet noodzakelijkerwijs van toepassing zijn op mensen, zijn de eerste verkennende onderzoeken met kankerpatiënten wel veelbelovend. In één daarvan kregen vijftien patiënten met kanker van de dikke darm en endeldarm in een vergevorderd stadium vier maanden lang dagelijks een kurkumasupplement (equivalent aan 36-180 mg curcumine). Bij vijf van de patiënten stabiliseerde de ziekte en bij een zesde ging de kanker zelfs in regressie.
 
 
Gember 
Gember is welbekend om zijn anti-emetische eigenschappen: de werking tegen misselijkheid en braken. Niet alleen blijkt het uit onderzoek veel beter te werken dan een placebo, maar ook blijkt het net zo effectief als het anti-emeticum metoclopramide15.
Meer recent is er echter onderzoek gedaan naar de antikankerwerking van gember. In een laboratoriumonderzoek in Atlanta bleek een gemberwortelextract significant de celgroei tegen te gaan en celdood te induceren bij verschillende soorten prostaatkankercellen. Verder zijn er dierproeven gedaan waarbij het extract een tumorregressie gaf van 56 procent, en zonder bijwerkingen16. Resultaten van dierproeven hoeven echter niet van toepassing te zijn op mensen.
Gember heeft ook een scala aan ontstekingsremmende werkingen17, waardoor het misschien heilzaam zou kunnen blijken tegen aandoeningen als artritis en astma.
 
 
Rode peper
Zouden rode pepers de oplossing zijn voor het obesitasprobleem? Volgens een nieuw Amerikaans onderzoek kan het in elk geval een klein stukje van de puzzel vormen. In dit klinische onderzoek, dat zes weken duurde, kregen 25 mensen zonder overgewicht – waarvan er 13 hielden van heet voedsel en 12 niet – maaltijden die met gemalen rode peper op smaak waren gebracht. De onderzoekers vergeleken de effecten van het eten van een gewone maaltijd met die van een hete maaltijd (gekruid met maximaal 1 gram ofwel een halve theelepel cayennepeper) op de verbranding van calorieën en op de eetlust. Ze ontdekten dat de maaltijden die met cayennepeper waren gekruid minder hongergevoel gaven en een hogere verbranding van calorieën na de maaltijd, met name bij diegenen die niet vaak cayennepeper aten18.
 
 
Koriander
Koriander staat ook bekend als Chinese peterselie, en kan een rol spelen bij ontgifting van het lichaam. Onderzoeker dr. Yoshiaki Omura ontdekte dat patiënten meer toxische metalen uitscheidden na het consumeren van een Vietnamese soep met dit kruid3. Ook bleken bij patiënten met kwikstapeling wanneer ze een paar weken lang koriandersupplementen kregen (vier maal daags 100 mg/dag), hun depots met het zware metaal te verdwijnen4.
 
 
Oregano
Deze kwam als nummer één uit de bus, zowel in gedroogde als in verse vorm, in een onderzoek naar het antioxidatieve vermogen van negen veelgebruikte kruiden. Ook komt uit onderzoek naar voren dat oregano een werking heeft tegen schimmels en bacteriën.

 
Bron: Ode Magazine
 
 

 

Ayurveda
 
 Ayurveda is een zeer oude Indiase Geneeswijze en lijkt ook de oudste Geneeskunde ter wereld te zijn. Ayurveda hanteert middelen van plantaardige, minerale of dierlijke oorsprong. Fundamenteel in de Ayurvedische Geneeswijze zijn 3 basiskrachten (dosha's) Vata, Pitta en Kapha. Een juist evenwicht of balans tussen deze drie basiskrachten (elementen) geeft of handhaaft een goede gezondheid. Wanneer deze in disbalans zijn, ontstaat volgens Ayurveda een stoornis, aandoening of ziekte.

Deze geneeswijze is veelomvattend en is er op gericht om de verschillende energieën in lichaam en geest in balans te brengen en te houden. Enkele gebruikte methodes om de balans te herstellen is yoga, meditatie en het gebruik van kruiden. In ayurveda zijn er drie basisprincipes werkzaam in de natuur, lichaam en geest. Dit betreffenvata, pitta en kapha.

 
Vata
Vata staat voor beweging, impulsenergie. Dit principe wordt geassocieerd met het lucht en etherelement. Vata reguleert impulsen, het uit zich in het zenuwstelsel, de ademhaling en alle bewegingsmechanismen in ons lichaam. Wanneer Vata in balans is voelt men zich energierijk, vrolijk, enthousiast en creatief; de geest is rustig, helder en wakker. Enkele symptomen van een onevenwichtige Vata zijn overactiviteit, een slechte eetlust, ongeduld en rusteloosheid.

Pitta
Pitta staat voor het stofwisselingsprincipe en representeert het element vuur (vooral) en het element water. Het regelt de spijsvertering, de stofwisseling en de lichaamstemperatuur. Pitta uit balans resulteert in bepaalde gedragssymptomen, zoals snel boos zijn, driftbuien, niet tegen warmte kunnen. Evenwichtige pitta zorgt voor tevredenheid, energie, spreekvaardigheid, een goede spijsvertering, de juiste lichaamstemperatuur en een heldere geest.

Kapha
Kapha is het structuurprincipe, staat voor het element water en aarde en representeert structuur en vastigheid. Kapha houdt de vloeistofhuishouding in evenwicht en geeft stabiliteit en stevigheid aan het lichaam. Als Kapha in balans is uit zich dat in kracht, uithoudingsvermogen, een sterk immuunsysteem, geduld en psychische stabiliteit. Een onevenwichtige Kapha is onder meer merkbaar aan hebzucht, depressies, mat en traagheid. De meeste mensen bestaan niet volledig uit een type en hebben ook geen perfecte harmonie. Bijna altijd zijn er combinaties, die per persoon verschillen, met een dominantie van één van de typen. Het basisprincipe van de ayurveda is dat men zijn voeding en leefstijl zo moet invullen, dat balansverstoringen tussen de drie typen geneutraliseerd en in harmonie gebracht worden.
 
 
 

Definitie van gezond zijn volgens Ayurveda

Volgens de Ayurveda is iemand in evenwicht zodra de Huidige- Tri Doshas in evenwicht zijn met de oorspronkelijke - geboorteconstitutie.
Dat wil niet zeggen dat er voor die Tri doshas objectief te bepalen waarden zijn die voor iedereen optimaal zouden zijn. Volgens de Ayurveda is ieder mens immers anders met Tri doshas, die bij de geboorte optimaal in balans zijn. (Dit evenwichts is volgens de Ayurveda grotendeels een kwestie van aanleg, maar wordt voor een klein deel ook door het jaargetijde, de stand van de planeten en de plaats van de wereld waar je geboren bent bepaald (zie astrologie). De optimale energieverdeling wordt "prakriti" genoemd. 
De Ayurveda stelt dat zodra we groeien, onze optimale energiebalans al snel vervormd wordt door vele verstorende factoren; ons prakriti verandert in een "vikriti". Elk vikriti betekent dat we niet meer totaal gezond zijn, en dus dat we ons niet meer volledig in gelukzaligheid baden zoals een zuigeling dat nog kan.
Niemand kan een leven lang in een staat van gelukzaligheid verkeren, maar volgens de Ayurveda kunnen we er wel voor zorgen dat ons vikriti niet verergert en in lichamelijke symptomen uitmondt. De Ayurveda beschrijft methoden en technieken die we kunnen gebruiken om ons vikriti binnen de perken te houden, en dus gericht aan evenwichtigheid doen. Uitgangspunt daarbij is dat je dit alleen kunt als je je eigen prakriti (geboorte-energiebalans) en vikriti (energie-onevenwichtigheid) kent


Ziekte volgens Ayurveda
 
De centrale ayurvedische gedachte is dat een ziekte eerst in de geest ontstaat, en zich pas na herhaald genegeerd te worden in het lichaam manifesteert. De Ayurveda stelt dat het lichaam onverbiddelijk gehoorzaamt aan de geest. De geest wordt daarbij beschouwd als de regisseur van de energieën die het lichaam doen leven. Die energieën worden gezamenlijk aangeduid als de ziel. De behandelwijze bestaat globaal gezegd uit het bepalen van de ideale energieverdeling van de patiënt bij de geboorte (prakriti), het achterhalen van de precieze energie-onevenwichtigheid (vikriti), waar deze onevenwichtigheid vandaan kwam, en in een zachtaardig programma de energiebalans weer te herstellen. De Ayurveda vertrouwt daarbij op het eigen herstellend vermogen van de mens.
De mens heeft echter met zoveel verstorende factoren in het leven te maken, dat Ayurvedische behandelingen bepaald geen garantie voor genezing geven.

 
 Geest-lichaam energie volgens Ayurveda
 
De ayurveda vergelijkt in 1, 46,47 geest, ziel en lichaam met een driepoot, de hele(innerlijke?) wereld blijft in evenwicht door deze drie.
De ayurvedische arts vraagt "Welke energieën heeft mijn patiënt in zich (bij geboorte en nu)?" De Ayurveda stelt dat ieder mens een unieke eigen geestlichaam energieverdeling heeft; dat betekent dat een behandeling van ziekte pas plaats kan vinden zodra de prakriti en vikriti van de patiënt duidelijk zijn. Hoe bepalen we die?
De Ayurveda stelt dat alle energie - in de geest, in het lichaam, in de wereld om ons heen - drie karakteristieken heeft, die dosha's worden genoemd. De drie karakteristieken heten samen de tridosha. Alle energieën kennen deze karakteristieken: onze passies, de seizoensbewegingen in ons klimaat en kosmische energieën in sterren. De Ayurveda stelt dan ook "zo is de microkosmos, zo is de macrokosmos". De drie karakteristieken zijn:
De eerste karakteristiek is impulsenergie. Dit heet vata. Vata reguleert impulsen: beweging, verandering. Vata is merkbaar in droge herfstwinden. Vata-verstoringen zijn gecorreleerd aan angst.
De tweede karakteristiek is vuurkracht. Dit heet pitta. Pitta zorgt voor vurigheid. Pitta is merkbaar in de spijsvertering, in hartstocht, heethoofdigheid, maar ook in vulkanen en in groepsgedrag op tropische dagen op het strand.
De derde karakteristiek is structuurkracht. Dit heet kapha. Kapha zorgt voor structuur en stevigheid. Kapha is merkbaar in berusting, bezitterigheid, maar ook tijdens een bewolkte, sombere winteravond.
De Ayurveda stelt dat elk wezen bij de geboorte een unieke, volmaakte verdeling van deze drie energie-karakteristieken heeft. Deze karakteristieken uiten zich in lichaamsbouw, immuunsysteem, karaktertrekken en gedrag. Zo is iemand die veel vata heeft, vaak te herkennen aan een magere lichaamsbouw, met veel beweeglijkheid, een onrustige geest en veel activiteit, die echter alleen in vlagen komt. Iemand met veel vata is bevattelijk voor angst en stress. Omdat beiden in onze maatschappij veel voorkomen, is een vata-verstoring de meest voorkomende energieverstoring van geest en lichaam. De Ayurveda biedt methoden om energie-verstoringen weer in balans te brengen.
 
 

Vata: impulskracht
Staat voor:
Beweging; veranderlijk; Lucht en ruimte.
Droog, koud, licht, veranderlijk, verfijnd, snel.
 
Vata uit zich bij:
Honger hebben op willekeurige momenten
Opwinding en verandering heerlijk vinden
Op wisselende tijden naar bed gaan
Maaltijden overslaan
Emotionele uitbarstingen vertonen die kort duren en snel vergeten zijn
Snel lopen
Lichaamsbouw: vaak ectomorf (De slanke mens)
 
Vata raakt uit evenwicht bij:
Je hebt onder spanning gestaan en gereageerd met angst
Lichamelijk uitgeput of periode van geestelijke spanning en te hard werken
Een plotselinge verandering in je leven
Je dieet bevat veel koud, rauw of gedroogd voedsel, of veel bitter gekruid of wrang
Je bent op streng dieet geweest of slaat regelmatig maaltijden over
Je hebt regelmatig te weinig slaap gekregen
Je hebt emotioneel te lijden gehad van verdriet, angst of een onverwachte schok
Het weer is koud, droog, of winderig.
 
Gedragssymptomen:
Zorgen; angst; overactieve geest; ongeduld; verlies van concentratie; korte aandachtsspanne; onvermogen om te ontspannen; rusteloosheid; slechte eetlust; impulsiviteit.
 
Vata weer in evenwicht brengen:
Regelmatige gewoonten; kalmte; aandacht voor het nu; aandacht besteden aan wat en hoeveel je eet en drinkt; ruim voldoende rust; warmte; geregelde voedselinname; massage met sesamolie; meditatie; yoga; panchakarma; ademtherapie.

*****

Pitta: vuurkracht
Staat voor:
Intens, stofwisseling; Vuur en water
Heet, scherp, licht, vochtig, vloeibaar, zuur ruikend
 
Pitta uit zich bij:
Uitgehongerd voelen als het eten te laat gereed is
Leven volgens de klok, een hekel hebben aan tijd verspillen
’s Nachts warm of dorstig wakker worden
Leiding nemen of dat willen
Heetgebakerdheid (heethoofdigheid)
Merken dat anderen je te veeleisend, sarcastisch of kritisch vinden
Met vastberaden tred lopen
Lichaamsbouw: vaak mesomorf ( de gespierde mens)
Pitta raakt uit evenwicht bij:
Onder druk gestaan en gereageerd met onderdrukte kwaadheid, frustratie of wrok
Je vergt het uiterste van jezelf of anderen
Je leeft onder constante tijdsdruk en kunt het niet verdragen tijd te verspillen
Je hebt kortgeleden te veel scherp gekruid voedsel gegeten; vet, gebakken of zout
Je dieet bevat veel zuur voedsel of alcohol
Je bent in aanraking geweest met onzuiver voedsel of water
Het weer is heet en vochtig
Je bent moe van de warmte, of zeer verbrand
 
Gedragskenmerken:
Kwaadheid; vijandigheid; zelfkritiek; geïrriteerdheid; ongeduld; wrok; woede-uitbarstingen; twistzieke houding; tiranniek gedrag; kritiek op anderen; niet verdragen van oponthoud; niet tegen warmte kunnen
 
Pitta in evenwicht brengen:
Matiging; koelte; aandacht voor ontspanning; genieten van natuurschoon; evenwicht tussen rust en activiteit; minder stimulerende middelen. Meditatie; yoga oefeningen.

*****
Kapha: structuurkracht
Staat voor:
Structuur, vastigheid; Water en aarde;
Zwaar, koud, olieachtig, zoet, stabiel, langzaam, zacht, kleverig, sloom, soepel.
 
Kapha uit zich bij:
Lang of grondig overwegen voor je iets besluit
Langzaam wakker worden, lang in bed blijven
Vaak koffie nodig hebben
Berusten in een toestand, anderen er mee verzoenen
Gevoelens van anderen respecteren en oprecht met hen meevoelen
Emotionele troost zoeken door eten
Gracieus bewegen, vochtige ogen; soepele tred
Lichaamsbouw: vaak endomorf  (de corpulente mens)
Kapha raakt uit evenwicht bij:
Je hebt onder stress of spanning gestaan en reageerde door jezelf terug te trekken
Je bent erg aangekomen en voelt je gedeprimeerd
Dieet bevat veel suiker, zout, vet of gebakken voedsel; zwaar voedsel
Je voelt je onzeker en ongewenst
Neiging tot bezitten, binnenhouden, opsparen
Je gedraagt je afhankelijk of overbeschermend
Je hebt meer dan een paar dagen achter elkaar lang geslapen
Het weer is koud of vochtig of het sneeuwt.
 
Gedragskenmerken:
Sufheid, matheid, verdoving; depressie; overmatige gehechtheid; uitstellen; hebzucht; lang slapen; blijven steken; langzame bewegingen; traagheid.
 
Kapha in evenwicht brengen:
Stimulering; regelmatige lichaamsbeweging; gewichtscontrole; afwisseling; warmte en droogte; minder zoetigheid.




Ayurveda en ziektepreventie

De "geneesmiddelen" van de ayurveda richten zich vooral op het bewust met de levensstijl en het gedrag omgaan. Hier volgt een kort overzicht van methoden en technieken die de Ayurveda aanwendt om balans in energiekarakteristieken te behouden of terug te brengen.

 
Levenswijze en ayurvedische ziektepreventie
Een mens heeft naar schatting 60.000 gedachten per dag, waarvan ongeveer 90% steeds dezelfde zijn. Veel van deze gedachten hebben het karakter van angst, of zijn anderszins disfunctioneel voor onze energieën. Met meditatie schakelen we tijdelijk deze gedachtestroom uit. Bijkomend effect is dat de lichaamsenergieën de ruimte krijgen om naar hun natuurlijke evenwicht toe te bewegen. 
Aangezien onevenwichtigheid in de impulskracht de grootste veroorzaker is van onevenwichtigheden (vata:pitta:kapha staat als 4:2:1 oorzaken van ziekten), zijn volgens de Ayurveda rust en regelmaat van het grootste belang. Veel rust nemen, op tijd op en op tijd naar bed zijn daarom eenvoudige richtlijnen die, als ze gedisciplineerd worden toegepast, veel verschil in ziekteverloop kunnen maken.
Panchakarma is een methode om het lichaam van onzuiverheden te ontdoen. Zie literatuurlijst voor meer details.
De vreugdetechniek is een manier om pure gelukzaligheid als golven door het lichaam heen te spoelen. Dit is te vergelijken met het kippenvel gevoel dat bij muziekconcerten, films of theater wel ontstaat. 

Lichaamsbeweging en ayurvedische ziektepreventie
Veel yoga-concepten zijn sterk verweven met ayurvedische principes. Er bestaan honderden verschillende yoga-oefeningen die allemaal op een eigen aspect van geest-lichaam energieën betrekking hebben. Als een prakrit en vikriti eenmaal bekend zijn, is volgens de Ayurveda gerichte balancering daarvan mogelijk met specifieke yoga-oefeningen.
Ademhaling is volgens veel oosterse tradities de verbinding tussen het innerlijk en de uiterlijke wereld. De ayurveda biedt een aantal specifieke ademhalingstechnieken die ook bij yoga en in de chakra-theorie worden gebruikt. De bekendste hiervan is de pranayama, oftewel evenwichtig ademhalen, beurtelings door een neusgat.

Voeding en ayurvedische ziektepreventie
De Ayurveda kent honderden kruiden en specifieke eet-richtlijnen voor verschillende typen mensen. De belangrijkste algemene voedingstips zijn:
Dagelijks op regelmatige tijden drie verse maaltijden nemen.
De lunch is de grootste maaltijd van de dag; ontbijt de kleinste.
Water warm drinken. Niet de kwantiteit is belangrijk, maar de frequentie: met regelmaat kleine slokjes warm water.
Warm eten: altijd vers, uit eigen streek, goed gaar gekookt
Vooral voedsel eten dat de hoogste dosha’s kalmeert
Geen alcohol en/of koffie. Meditatie is een effectief alternatief.
Voorzie iedere maaltijd van de zes smaken:
Zoet, zuur, zout, bitter, scherp, samentrekkend (wrang)

Muziek en ayurvedische ziektepreventie
De Ayurveda beschouwt muziek als een complex aan trillingen, die volgens hen in wezen niet verschillen van de trillingen van de geest-lichaam energieën. Er is dus muziek die balancerend resoneert met geest-lichaamenergieën, conform aan het relaxerende effect van bepaalde muziek.
 



 Kritiek op Ayurveda

Deze kritiek betreft niet zozeer de Ayurveda, alswel het toepassen van een gemoderniseerde vorm, die dan als alternatief zou moeten dienen voor een goede medische behandeling.
Inmiddels zijn er wereldwijd officiële waarschuwingen van kracht vanuit verschillende landelijke overheden over metaal of lood in Ayurvedische producten.
 
Wie gezond is, evenwichtig en gevarieerd eet en voldoende drinkt, kan op de natuurlijke en efficiënte afvalverwerking door het lichaam zelf rekenen. Extra hulpmiddelen in deze tijd, waarin in het westen goede voeding voor iedereen te verkrijgen is, zijn niet nodig. Wanneer de natuurlijke afvalverwerking door het lichaam faalt, is er sprake van leverfalen of nierfalen en is met spoed goede medische behandeling nodig.
 
 
De term energie of “energieën” is een natuurwetenschappelijk begrip dat in het Europa van de 19e eeuw is ontstaan. Binnen de new age-beweging heeft men de term later aan de wetenschap ontleend, en een eigen (onbepaalde) invulling gegeven dat niet eenduidig wordt gedefinieerd. Het woord bestond echter niet in het Sanskriet, het kwam in oorspronkelijke oosterse teksten in zijn geheel niet voor. 
De Ayurveda beschouwt een geval van kanker als onevenwichtigheid in energieën die een lichamelijke uitingsvorm hebben aangenomen. In de moderne geneeskunde zijn kankers daarentegen goed bestudeerde verifieerbare aandoeningen die te maken hebben met een wildgroei van cellen.
De zogenaamde “polsdiagnose” is niet erkend als diagnostische methode in de geneeskunde: met een 'polsdiagnose' kan niets meer of minder vastgesteld kan worden dan de hartslag.
De Ayurveda zou volgens haar moderne aanhangers stellen dat het lichaam onverbiddelijk gehoorzaamt aan de geest. Deze stelling, die eerder Grieks of westers lijkt dan Indisch, is niet wetenschappelijk te toetsen, omdat ze van een onjuiste (Griekse?) scheiding van lichaam en geest uitgaat. Wetenschappelijk is wel hard te maken dat gevoelens en gedachten de werking (en zelfs de bouw) van de hersenen en daardoor de gezondheid beïnvloeden, terwijl gedachten en gevoelens mede beïnvloed worden door allerlei processen in ons lichaam en met name in onze hersenen.