Symbolieken

Ons dagelijks leven zit vol met symboliek,
maar meestal lopen we eraan voorbij.....
en dat is jammer, voor degene die toch het
e.e.a. oppikken van de symbolen in hun leven
natuurlijk heb je er de algemene
uitleg van, de we als een leidraad mogen gebruiken
om bepaalde wegen in ons leven uitleg te geven

Symbolen zijn zo oud als de mens. Nog voordat de mens
ging schrijven maakte de mens gebruik van symbolen 
 
Enkele oersymbolen
De aarde is van oudsher het symbool van "moeder"De eerste bouwwerken waren heuvels, kunstmatige heuvels die de buik van de zwangere vrouw symboliseerden. De vrouw en de aarde werden gezien als beginsel van vruchtbaarheid Deze kunstmatige heuvels werden gebouwd op plaatsen waar de energie het sterkst was,waar de aarde het meest genezend, dus het meest "moeder" was. Vandaar dat we het gronden dus ook verbinden aan de aarde, door goed gegrond te zijn genezen we sneller.

 
 
De cirkel is het symbool van oneindigheid en van perfectie. Het is het natuurlijke symbool van zon en maan.Voor de primitieve mens was zon en maan gelijkwaardig. Visueel zijn ze ook even groot. De eerste woningen waren cirkelvormige tenten. De eerste dansen waren cirkeldansen, zij brachten de mens in trance en gaven een gevoel van heelheid. De voorstelling van de steen der wijzen, de ridders van de ronde tafel, de slang in de vorm van een cirkel die in haar eigen staart bijt was bij de gnostici het symbool van de wijsheid en van de onsterfelijkheid.Het is het oersymbool van de schepping en de uitdrukking van de scheppingskracht.

 
De driehoek is het symbool van moeder en vrouw. De driehoek is een oersymbool dat overeenkomt met de fysische vorm van het vrouwelijk geslachtsorgaan. De drie hoeken zijn de drie aspecten van de vrouw.
1. de vrouw als maagd (dus priesteres) 
2. de vrouw als moeder (het levengevend beginsel)
3. de vrouw als minnares ( brengster van tederheid, de bezorgde en de verleidster)
Deze drie aspekten, deze drie godinnen zijn één, de driehoek is dan ook het symbool van de drie-eenheid. Over het woord "maagd" zijn heel wat misvattingen. De orthodoxe opvatting over het woord maagd is zeker niet de oorspronkelijke betekenis zoals die door de evangelisten bedoeld werd. Het gaat niet over het biologisch feit maagd te zijn maar over de kwaliteit van het bewustzijn. Christus werd geboren uit een maagd wil zeggen: Hij werd geboren uit het onbevlekte bewustzijn. De Indische naam voor moeder-godin is"Ma". De Griekse godin voor moeder aarde is Demeter.Demeter komt van "delta-mater". De griekse letter d(elta) heeft ook de vorm van een driehoek. Demeter wil zeggen: moeder aarde. Zo ook is de Nijldelta een driehoek die bij de Egyptenaren het symbool van de vruchtbaarheid was. Egypte noemt in het oud-Egyptisch "msr", hetgeen driehoek betekent. De driehoek is ook het symbool van God en van Satan. In de gnostiek, het dualisme, zijn God en Satan niet los van elkaar te koppelen.
 
 
Het punt is het perfecte symbool. Het is in de astrologie het symbool voor de zon. Een cirkel met in het middelpunt een punt is het symbool van de mens. Demens is het punt- de cirkel symboliseert de begrenzing van zijn wereld. In de slaap is het bewustzijn een punt, een lichtpunt.

 
 
De spiraal is het symbool van de spirituele groei. De spiraal drukt het cyclisch karakter uit van alles. Alles komt terug. " Het Plantenleven is  cyclisch, zo ook de stand van zon en maan, als ook de seizoenen.Het menselijk bestaan is cyclisch, het komt  steeds terug, maar niet zoals bij een cirkel, wel op een steeds hoger of  lager niveau. De mens zoekt zijn weg in een spiraal. Het labyrint symboliseert deze spiraal. Sedert de oudheid diende men door een labyrint te gaan om een belangrijke plaats te bereiken

 
 

Het kruis is een kosmisch en astraal oerteken.
De oorsprong van de kruisvorm (het Grieks kruis met de gelijke balken) is een combinatie zijn van vertikale en horizontale balken (geest en materie) Het kan wijzen op de rechtopstaande mens met gespreide armen. In de Islam is het kruis het symbool van de universele mens. Het kruis is ook het symbool van de antichaos, het symbool van de ordening en voor het evenwicht in de mens, in het leven, in de natuur en in de kosmos. Het kruis verdeelt een vlak in vier delen, wat visueel een sterke indruk maakt en vaak als schending van een oppervlak ervaren wordt. Het is dus niet verwonderlijk dat het kruis aandacht opeist.
 
Het kruis is ook het symbool van de levensboom en van de zon (bij Assyriers, Hindoes, Kelten en Grieken), de boom waaruit het leven voortkomt. Het kruis is een symbool van energie. Daar waar de twee delen elkaar
"kruisen" ontstaat een energieveld en is er een concentratie van materie waarin veelal een kracht schuilt, denk maar aan de kruisingen  op leylijnen, en de gebouwen die erop werden neer gezet.Dit snijpunt is het "heilige paleis" van de Kabbalah en de symbolische plaats waar tegenstellingen worden opgeheven. Dit punt is de harmonie, de rust, de orde, het geluk en het evenwicht. Het kruispunt is ook het symbool van het "ego" (centrum van de kosmos), van de ontmoeting van het hemelse en het aardse, de vereniging van de tegengestelden, het aktieve en het passieve principe, van het positieve en het negatieve, voor het leven en de dood.
In de voor-christelijke geschiedenis gebruikte men ook reeds kruisen bij de dodensymboliek. Het kruis symboliseert de overwinning van het leven op de dood: de vrouw (horizontaal) ontvangt de man (vertikaal): een vereniging waaruit nieuw leven ontstaat.
Bij de Maya's verwijst het kruis naar de kosmische indeling in vier windstreken met als vijfde deel het centrum: de mens zelf.
Bij de oud-Egyptenaren gebruikte men het kruis in de hiërogliefen om vernietiging en wraak uit te drukken. Het anch-teken daarentegen is het teken van het leven, de levensboom, de fallus en het teken of symbool van de vruchtbaarheid. 
Bij de Indianen van Noord-Amerika en Canada is het kruis  de menselijke godsvoorstelling.  De top van het kruis wijst naar de richting van de koude noorderwind, de linkerkruisarm of oostelijke symboliseert het hart en de liefde, de rechterarm is de richting van de vriendelijke westenwind de plaats van de longen waarvan de adem uitgaat en de voet van het kruis symboliseert de brandende zuidenwind en is het symbool voor de vurige passie.
In de symboliek van vele Afrikaanse stammen verwijst het kruis naar de kosmos, naar de sterren of naar hemellichamen.

 
 
De swastika (Sanskriet: "het is goed") is het symbool van welzijn en geluk. Het symboliseert de wentelgang van de vier seizoenen van het ronddraaiend jaar en van oneindigheid. De swastika is bij de Boedhisten het symbool voor de zon. In het oude China staat het hakenkruis symbool voor de oriëntering naar de vier windstreken en wordt het gebruikt om het getal tienduizend (oneindig) aan te duiden.

 
 
Het pentagram is een vijfster gevormd door een in één doorgetrokken lijn. Een andere benaming is de Druïdenster of Druïdenvoet. Het pentagram is de symbolische weergave van de weg die de mens volgt in zijn streven naar volmaaktheid. Het pentagram bekleed in vele religies een voorname en mystieke plaats en was ook in Mytrascultus reeds bekend. Wie het pentagram goed bekijkt merkt een gelijkenis op met het menselijk lichaam. Het hoofd, de armen en de benen. Deze houding is de uitdrukking van een harmonieus mens met een wakker denkvermogen, een ruim gevoelsleven en een stevige fysieke basis. Het pentagram straalt een grote dynamische kracht uit. Het is de bron van mystiek licht dat in alle richtingen verspreid wordt. Bij het dragen van een pentagram dient men dan ook te weten met welke energieën men omgaat. Het is volkomen misplaatst van dit symbool gebruik te maken als men de betekenis er niet van kent. Het kan nare gevolgen hebben. In de gnostiek symboliseert het pentagram de vijf elementen: licht, vuur, lucht, wind en water. In de christelijke symboliek wordt het pentagram als symbool voor de vijf wonden van Christus gebruikt . In de vrijmetselarij speelt het pentagram een zeer belangrijke rol en noemt men het "vlammende ster". De vijf punten symboliseren de stralen van de zon en het midden staat een G geschreven die staat voor God, Gnossis en Geometrie.
 
 
 
 
 
 

 

Het Hart 
  
Het hart heeft al van ouds in veel culturen een bijzondere betekenis. Een hart kan gewoon rustig kloppen maar soms ook hard bonken en het hartritme is sterk aan emoties onderhevig: van heel rustig tot heel gejaagd. En net als de adem moest er een verband zijn met het leven. Als de dood intreedt stopt het kloppen van het hart. Mijn gegevens ontleen ik aan een onderzoek door Pierre Vinken, beschreven in zijn boek: The shape of the heart.
 
In het westen is het hart de zetel van de liefde, hetzij van mens tot mens, hetzij in een spirituele en religieuze zin. In het oosten, zoals in Egypte, werd het hart geassocieerd met intelligentie en wijsheid. Het stond dus al vroeg symbool voor iets heel dierbaars, namelijk liefde en wijsheid.
 
Uit vroegere tijden zijn er eigenlijk geen hartafbeeldingen bekend. Er is wel eens beweerd dat er op een van de muurschilderingen (25000 BC) in de grot van Pindal (Spanje) een met pijlen doorboord hart getekend zou zijn in een mammoet, maar daar moet toch wel ernstig aan worden getwijfeld.
 
 
Weegschaal met hart en veer. Als het hart licht is, mag de bezitter ervan door naar het dodenrijk.
 
Toch was er voor het hart tot de 13e  of 14e eeuw geen symbool, zoals wij nu het hartsymbool kennen.
 
De Egyptenaren tekenden soms de kruik, waarin het hart bij de mummie in de grafkelder werd geplaatst, als symbool voor het hart. Het hart zelf werd niet afgebeeld. Dit was taboe vanwege zijn bijzondere status als zetel van intelligentie, wijsheid en gevoel, wat op te maken is uit Egyptische hiëroglyfen.
 
Van een overledene werd het hart op een weegschaal gelegd met als tegengewicht op de ander schaal een veer. Alleen wie een oprecht leven had geleid, en waarbij het hart net zo licht was als de veer, kreeg van Osiris toegang tot het dodenrijk.
 
Nogmaals de weegschaal: de krokodil wacht rechts zijn kans af, als het hart te zwaar is.
 
De Grieken deden al veel aan wetenschappelijk onderzoek (Aristoteles en Plato) en ook het hart was daarbij object van onderzoek. De stand van de medische kennis aan het eind van de Middeleeuwen was nog nauwelijks verder dan wat de Grieken al hadden ontdekt. Dank zij de Byzantijnen en de Arabieren is hun kennis in West-Europa beland. Het is wel een vreemde gewaarwording, als je beseft dat men rond 1400 nog net zo ver was als in het jaar 0.
 
Het hart zonder spitse punt
 
In de 12e eeuw duikt het hart in West-Europa op in de literatuur (gedichten) als metafoor voor de wereldse en religieuze liefde. Maar pas in de 14e eeuw zien we het hart als symbool verschijnen. Met wel al een inkeping aan de bovenzijde maar nog zonder spitse punt. Halverwege de 16e eeuw, kwamen onderzoekers als Da Vinci, Vesalius en William Harvey met nieuwe ontdekkingen, waardoor de bloedsomloop en de bouw van het hart beter begrepen werd. Van Da Vinci bestaan er anatomisch correcte tekeningen van het hart.
 
Maar hun kennis kwam al te laat om de vorm van het symbool nog te corrigeren. De spitse punt, in het begin soms naar een kant gekromd, was al populair en is dat tot op heden (met rechte punt) gebleven.
De spitse punt kan ontleend zijn aan de bladeren van de Hedera (=klimop) of de Convolvulus ( = de winde), die al wel vanuit de oudheid graag als symbool gebruikt werden.
Tot aan de 16e eeuw zien we dus nog het hart zonder spitse onderkant.
 
 
Christine de Pisan
 
In een oud Frans manuscript uit 1460, zien we al wel veel harten, maar nog niet met scherpe punt. De prent is uit een manuscript, dat het Epitre d'Othea de Hector bevat, rond 1400 geschreven door één van de eerste vrouwelijke schrijfsters: Christine de Pisan (1363–ca.1434).
Dit exemplaar werd in opdracht van Anton van Bourgogne vervaardigd. Het is slechts 1 van 100 prachtige miniaturen.
 
 
hartenstrooiende vrouw (Maria?) in manuscript uit 1460
 
Na de inhoudsopgave verschijnt een miniatuur waarop Philips de Goede, Karel de Stoute en de 2 bastaarden David und Anton von Bourgondië te zien zijn.
 
In het wapen, omringd door een keten van Jacobsschelpen, loopt een dunne schuine balk, verwijzend naar het bastaardschap van de opdrachtgever. Zie plaat hieronder.
Deze plaat valt eigenlijk buiten het thema HART, maar is toch interessant vanwege de tijd waarin dit boek ontstond. Klik erop voor vergroting.
 
 
wijdingspagina- Epitre d'Othea 1460
 
De Friese vlag
 
Halverwege de 16e eeuw doet de spitse punt zijn intrede. (Zou het rode vroege hart-symbool in de Friese vlag (via via) in deze vlag terecht zijn gekomen?). De kleur doet het wel haast vermoeden.
Later kan de betekenis van de pompeblêdden ( = waterleliebladeren) er aan toegevoegd zijn. Het klopt wel dat de vlag van Friesland juist in de 16e eeuw opduikt.
Opvallend is dat in de provincie Groningen een vlag en wapen bestaat, lijkend op de Friese vlag, en met werkelijk rood-hart-symbooltjes.
 
 
Fryske flagge: toch 7 harten?
 
 
Vlag van de Groninger Ommelanden uit 1578
 
 
De Friese vlag is pas in de 19e eeuw als vlag in gebruik gekomen. Er is teruggegrepen op de wapens van de Friese koningen uit de 15 eeuw. Het aantal 'pompeblêdden' varieert van 7 tot 11. Op de wapens is de bovenste hoekpunt met smalste baan altijd wit. Bij de vlag is deze blauw.
 
 
Roermond: oude grafzerk met in het wapen het hartsymbool zonder scherpe punt.
 
Het hart speelt al wel een rol in de liefde, zoals je hier kunt zien op dit oude houten minnekastje uit Zuid-Duitsland. (De vrouw zit als triomferende engel op de rug van de man.)
 
afb. uit: Das Herz, door Dr. Karl Thomae
middeleeuws relief op minnekastje: Oberrhein: eind 14e eeuw
 
Voorstelling op Paxtafel
 
Een paxtafel vervulde in de katholieke kerk een gelijksoortige rol als de ikoon in de oosters-orthodoxe kerk. Hij oogt vaak als een soort paneeltje.
Vroeger was een paxtafel ook vaak een reliekhouder en hij deed dienst in rituelen waarbij de kerkgangers de paxtafel konden kussen.
Hij had daarvoor ook vaak een handvat op de achterzijde waar de priester hem kon vasthouden.
 
afb. uit: Das Herz, door Dr. Karl Thomae
 
Ivoren paxtafel uit eind 15e eeuw
 
Hart en speer
 
Opvallend is hier de speer die de prinses vasthoudt en die het aangeboden hart lijkt te gaan doorboren.
Helaas zie ik geen kan om de complete tekst van het randschrift te ontcijferen. Wat hier wel grappig aan deze gotische letters is, dat ze zo geschikt zijn om zich vanuit een smalle strook te laten vouwen.
 
afb. uit: Das Herz, door Dr. Karl Thomae
de speer die het hart gaat doorboren: Regensburg ca. 1360
 
Het is wel verleidelijk, gezien het feit dat het liefdesliedjes betreft om in de vorm van het boekje een hart te zien. De scherpe punt komt dan wel erg vroeg. Het kan ook zijn dat de datering te vroeg gelegd is.
 
 
afb. uit: Das Herz, door Dr. Karl Thomae
 
chansons d'amour 1460-1476
 
 
 
 

 



Bomenwijsheid van de Kelten

Heilge bomen komen in alle culturen voor hoewel soorten verschillen naar het land waar ze groeien
Oude japanse teksten Sakkakibomen, die op de hemelse berg groeien, Boedhisten hebben het over de boom der kennis
de Perzen over de boom der onsterfelijkheidm terwijl in het oude testament de Hebreeuwse boom der kennis van Goed en Kwaad de boom werd daardoor de mens zijn onsterfelijkheid kwijtraakte.
In de Hindoemythologie werd Vishnu de behoedende god, geboren in de schaduw van de heilige Banyan
die bekend werd als de boom der kennis. De Chinezen beschrijven de boom des levens als een perzikbom of een dadelpalm.
De vijgenboom werd door culturen in het midden oosten ook aanbeden als de boom der kennis, terwijl de noordse traditie een grote es werd beschouwd als de heilige Yggdrasil, de wereld boom een steun van de hemel, aarde en onderwereld.
In het oude Egypte waren zowel de ceder als de plataan heilige bomen, van Osiris.
Voor de kelten waren bomen vooral magisch.
Hun zeven bomen zijn, De Berk, Wilg, Hulst, Hazelaar, Eik, Appel, en Els
In de huidige tijd zijn deze verbonden met de dagen van de week
De berk is de zondag. de Wilg de Maandag de Hulst de Dinsdag, de Hazelaar de Woensdag, de Eik de Donderdag,
de Appel de Vrijdag en de Els de Zaterdag

Scheppingsboom
De noordse vadergod Odin maakte de eerste mens Askr uit een Es en zijn vrouw Embla uit een Iep.
In de klassieke wereld maakte Zeus het menselijk ras met de bronskleurige huis uit de stam van een Es
en de oude grieken mensen dat de Es een afbeelding was van de wolken.
Esnimfen werden beschouwd als wolken godinnen.
Sinds de mens dat kan herrinderen zijn er heilige bossen geweest waar werd vereerd en de toekomst werd voorspeld.
Eikenbossen, gewijd aan Zeus stonden op orakel plaatsen zoals Dodonna, waar de priesteressen aan de hand van het geritsel van de bladeren de toekomst voorspelden.
De druiden gebruikten eiken of appelbossen voor hun cermonies en voorspellingen

Het keltische bomen alfabet leek op de liedjes en legenden die de druiden gebruiken om mysterieuze kennis van de Kelten door de tijden van vervolging heen
te loodsen. Het bestond uit hoekige tekens, getekend met gebruikmaking van verschillende vingergewrichten, en kende een ingewikkelde
grmatica voor het overbrengen van geheime wijsheid en traditionele kennis.
Voor de druiden zijn bomen heilig, omdat ze fungeerden als de brug tussen het rijk van het land dat van de hemel,waarbij water tussen deze rijken voert.
Bomen hebben zoveel macht, omdat door de bomen de heilige drie eenheid van land, water en hemel bij elkaar komen.
De Maretak van de heilige eik wordt gezien als de allesgenezende kracht en wordt geoogst op het mid winitersolstitium en op de zesde dag van de maan.
De taxus is ook een bijzondere boom als deze boom dood gaat ging er een nieuwe stam in de oude stam groeien, daarom wordt hij beschouwd als
symbool voor de dood en wedergeboorte.

Er zijn 25 symbolen die elk een boom vertegenwoordigen dit zijn de letters van het bomenalfabet.
De symbolen worden in houten staven geetst en bij zonsopgang van het begin van een nieuwe keltische dag onder een oude eik gegooid,
zo voorspellen zij de toekomst. deze staven worden ook wel Oghamstaven genoemd, naar Ogma (god van de oorlog, godheid en wijsheid) 
deze staven worden ook in verband gebracht met kleuren, vogels dieren en koningen en dienen zo als het overbrengen van veel vormen van keltische kennis en wijsheid.

In deze tijd kennen wij ook de overblijfselen van de bomenmagie, het ophangen van groene takken met kerstmis, (om het voorjaar over te halen om terug te keren
om de bladloze bomen weer te bloeien, Op 1 mei vromen versierde meibomen het middelpunt die een traditionele magische dans is in europa, 
(afkomstig van de romeinen en de kelten)

Hieronder vind je een uitleg van de bomen en hun wijsheid.en hun symbolen

Els (fearn) De boom van het vuur bekend als de boom van Bran de oudste zoon van Llyr, Bran was een grote machtige reus,die in de keltische traditie zijn eigen onthoofding wilde toen hij erg gewond was geraakt, zijn hoofd schijnt onder de witte berg of Tower Hill in Londen liggen. Fluitjes die gemaakt worden van deze boom worden gebruikt om de vier winden aan te roepen en te beheersen waardoor veiligheid tegen de schijnbaar onbedwingbare elemeten werd geboden

Es (Nuinn) Deze boom is op het noordelijk halfrond de boom van zeelui geworden, Poseidonachtige goden van de zee daar wordt deze boom mee in verband gebracht, de tak van een es wordt gebruikt om slangen en ziekte weg te houden en de zieke boerderij dieren mee te genezen.

Berk (Beith) De berk word gewijd aan venus in het noorden staat de berk voor wedergeboorte en gewijd aan de moedergodin. dit was de eerste boom die groeide toen de ijstijd ten einde was.

Vlier (Ruis) Deze is ook gewijd aan venus, wie op een avond voor 1 mei een kroon van vliertakjes op zijn hoofd heeft kan magische wezens en verschijningen zien. Indianen noemen de vlier de boom van muziek

Meidoorn (Huathe) Dit is de boom van Mars van Thor en de andere dondergoden deze zou als schild dienen tegen fysiek en psychisch letsel Deze boom heeft een connectie met ongeluk omdat men denkt dat het een slecht voorteken is om de bloesem in huis te zetten, behalve op de eerste ochtend van mei takken geplukt op hemelvaart zouden bijzondere helende krachten bezitten.

Hazelaar (Coll) Druiden gebruiken deze tak als het symbool van wijsheid en autoriteit.Ook worden ze gebruikt om slangen op een afstand te houden.

Hulst (Tinne) De koning van de hulst regeren in het afnemende jaar van de midzomer tot de wintersoltitium, en elka jaar vocht de koning tegen de legende uit Wales op 1 mei met de Eik om macht te kunnen krijgen.
Hulst wordt opgedragen aan de Keltische god Taranis, de dondergod die een knuppel van Hulst bij zich droeg.

Eik (Duir) De eik was de koning van het wassende jaar van het midwintersolstitium van 21 december tot de langste dag in juni die ongeveer valt op 21 juni Midzomervuur wordt ook gemaakt van eik zo ook de ceremoniele vreugdevuur die op de grote feesten worden gestookt van eiken, dit staat symbool voor het voeden van de kracht van de zon, Duir betekend deur en de wortels zouden zich onder de grond net zo ver uit strekken als de takken, hierdoor zouden zij
drie gebieden van de onderwereld de aarde en de hemel omarmen.

Lijsterbes (Luis) Deze boom staat symbool voor de maan. Ook wel de boom des levens genoemd, deze boom wordt gebruikt tegen bliksemschichten en macht van het bovennatuurlijke kwaad. De bessen genezen wonden, In het oude Ierland zouden druiden van vijandige groepen een vuur van lijsterbes ontsteken en er een spreuk over uitspreken om geesten op te roepen deel te nemen aan de strijd en hun te beschermen.

Taxus (Ido) Deze boom staat in heel Europa bekend als de boom van de dood, als groene blijvende plant zie je hem dan ook veel op kerkhoven. Symbool van onsterfelijkheid want een taxus kan 2000 jaar oud worden. Ierse legende, Naoise en Deidre werden stengels van de taxus door de dode lichamen van de Held en Heldin gestoken zodat ze apart zouden blijven. De stelen groeiden echter en kwamen samen boven de kathedraal van Armagh.



 De boom als levenssymbool.

Door alle culturen en tijden heen is de boom voor de mens een belangrijk levenssymbool geweest. In onze huidige geïndustrialiseerde samenleving wordt die betekenis naar de achtergond verdrongen. Tot vandaag toe kennen wij een aantal bomen waaraan een helende kracht wordt toegeschreven. Vroeger werd aan de bomen een ganse kultus gewijd. Het christendom zag ten tijde van zijn verspreiding deze heilige bomen als momumentale vertegenwoordigers van deze 'heidense' natuurreligies. Daarom werden in die tijd op last van het christendom heel wat bomen omgehakt. Maar meestal koppelde men de oude cultus aan de nieuwe godsdienst, vandaar dat de kapelletjesboom ontstond, waarbij men meer de nadruk ging leggen op het kapelletje dan op de boom. Op die manier zette het Christendom de oude gebruiken naar zijn hand.

De Kelten introduceerden het gebruik om bij de woning of op het dorpsplein een linde te planten, ter bescherming van familie en gemeenschap. Onder de dorpslinde vergaderden de schepenen, sprak men recht, en werd er gedanst bij feestelijkheden. Jonge geliefden spraken er af omdat er onder deze aan liefde en vruchtbaarheid gewijde boom gekust mocht worden. Wanneer er recht gesproken werd, vervulde de boom ook dikwijls een rol als galg of schandpaal bij het uitvoeren van de opgelegde straffen. Rechtspreken gebeurde zowel onder de linde als onder de eik.
Er waren ook heksenbomen. 's Nachts zaten er trompetspelende heksen in die linden, en je kon deze bomen maar best vermijden want heksen bespringen de voorbijgangers; men noemde dit : 'van de mare bereden worden'. En een minnaar die je bedrogen had, kan je betoveren door drie nagels in een kapellekensboom te slaan.
Een ander gebruik is het planten van de meiboom op de laatste zondag van april. Het ontluikende frisse groen houdt de belofte in voor een vruchtbaar jaar. De dansen en volksspelen die rond de meiboom worden gehouden, staan symbool voor vreugde en vernieuwing.
In de donkerste dagen van het jaar wordt de kerstboom in de huiskamer geplaatst. Wie van ons kent er nog de betekenis van dit gebruik, dit was het voorchristelijk 'feest van het licht', dat de wedergeboorte van de zon en het licht op de duisternis symboliseert. Vanaf de winterzonnewende (+/- 21 december) worden de dager immers terug langer dan de nachten.
Ook bij een nieuw leven wordt soms een jonge boom geplant, en men verbindt dan het leven van dit pasgeboren kind met de levenskracht van de lotsboom.
 
 
De 13 Manen van de Kelten (welsch) en hun respectievelijke 13 bomen.

Elke boom was gelinkt met een bepaalde Maan van het jaar. Het Keltisch jaar begon volgens sommigen op 1 november met het Samheinfeest. Het ogenblik waarop men de doden ging eren, het land lag dan braak, de vruchten waren geplukt. Men dacht aan een vlies tussen twee werelden - deze wereld en die der overledenen - dat op deze moment het gemakkelijkst doordringbaar was. Volgens anderen startte het jaar op 25/12 of met de eerste Maan na de winterzonnewende. In de tekst hieronder baseren we ons op deze laatste startdatum.
 
De eerste boom van de dertien is de BERK (Beth)en valt samen met de eerste Maan na de winterzonnewende. De berk heeft een witte stam (let wel een jonge berk heeft een bruine stam) en werd aan de Zon toegewijd, men sprak van de overwinning van het zonlicht op de duisternis (de winterzonnewende). De berk kan het meest Noordelijk groeien, het is een heel taaie boom en staat symbool voor vernieuwing, reinheid en zuivering. Er werden bezems gemaakt van rijsthout. Van berkesap kan je wijn maken, berksesap is trouwens erg gezond.
 
De tweede boom van de dertien is de LIJSTERBES (Louis). Dit is een vrouwelijke boom, in het najaar heeft deze mooie oranjebessen; hij wordt niet groot en heeft vedervormige bladeren. Deze boom staat voor bescherming, en wordt geassocieerd met het hert en Mercurius en met de tweede Maan na de winterzonnewende..
 
De derde boom van de dertien is de ES (Nion). Dit is een mannelijke boom, een hoge boom die gebruikt werd voor het maken van stelen voor gebruiksvoorwerpen (bv speren, bezemstelen). Het hout is sterk, soepel en heel recht. Het symboliseert de verbinding tussen de hogere en de lagere wereld. In het Germaans heet deze Yggdrasil of levensboom. Deze boom wordt geassocieerd met de ever en met Mars en Jupiter en met de derde Maan na de winterzonnewende.
 
De vierde boom van de dertien is de ELS (Fearn). Deze boom draagt typische katjes en is een waterboom bij uitstek. Het is een vrouwelijke boom. Als je er een tak afscheurt dan geeft deze een rode kleur af (vandaar ook vrouwelijk). Het is de enige boom die niet rot in het water, en het hout ervan werd dan ook in de grond gebruikt als steunpunt. Deze boom wordt geassocieerd met de bij en met de planeet Venus en met de vierde Maan na de winterzonnewende.
 
De vijfde boom van de dertien is de WILG (Saille, Salix). De wilgenbast werd gebruikt als pijnstiller. Salinezuur wordt bv. gebruikt in aspirientjes. De wilg staat voor levenskracht en reïncarnatie. De wilg zuigt veel water, en werd gebruikt als vrouwelijke staf. Het hout van de knotwilg werd gebruikt om te vlechten. Deze boom wordt geassocieerd met de Maan en met de wolvin en met de vijfde Maan na de winterzonnewende.
 
De zesde boom van de dertien is de MEIDOORN. Deze staat bekend voor de vruchtbaarheid en wordt geassocieerd met Venus en de stier en met de zesde Maan na de winterzonnewende.
 
De zevende boom van de dertien is de EIK (douib). Je hebt de zomereik en de wintereik. De zomereik heeft géén steeltje en de wintereik wel. Onder deze bomen werden belangrijke vergaderingen gehouden. De druïden werden de wijze mannen van de eik genoemd. In de winter groeide op deze eik de MARETAK (deze groeide echter ook op andere bomen). De maretak is een parasiet. De maretak draagt in de winter vruchten, kleine bolletjes die iets slijmerigs afgeven als je er op drukt. Dit slijmerigs hield verband met het mannelijk sperma. Men spreekt ook van de eikkoning: de eik was namelijk de koning van de bomen van 21/12 tot 21/06. Daarna was de hulstkoning van 21/06 tot 21/12. De hulst heeft stekels. De eikkoning en de hulstkoning hadden banden met elkaar. De eik werd geassocieerd met het paard en met Jupiter. De maretak werd geassocieerd met de beer en ook met Jupiter. Deze zevende boom viel samen met de zevende Maan na de winterzonnewende.
 
De achtste boom van de dertien is dan de HULST (tinne). De huklst stekelt, en is een boom die erg dwars kan liggen. De hulst draagt hosten (ram). De Hulst wordt geassocieerd met Mercurius en Mars en met de achtste Maan na de winterzonnewende.
 
De negende boom van de dertien is de HAZELAAR (cull). Deze gebruikt men voor de mannelijke staf en wordt geassocieerd met wijsheid, met de raaf en met de negende Maan na de winterzonnewende.
 
De tiende boom van de dertien is de BRAAM (muin). Deze werd door de Kelten ook als een boom gezien. De braam kan een een belangrijke hindernis vormen, en voor problemen onderweg. Deze boom viel samen met een Maan in het najaar (de tiende dus), een moeilijke periode. Hij werd geassocieerd met Pluto, Neptunus en met de Steenbok.
 
De elfde boom van de dertien is de KLIMOP (gort). Deze overwint de barrière, via de klimop kom je boven de braam. Hij werd geassocieerd met de arend en met Uranus en met Saturnus en met de elfde Maan na de winterzonnewende.
 
De twaalfde boom van de dertien is het RIET (peith). Deze viel samen met de Maan van eind oktober begin november (dus de twaalfde). Het Riet is bekend voor zijn enorme buigzaamheid, en de oogst van het riet werd gebruikt als dakbedekking. Deze boom werd geassocieerd met Neptunus en de zalm.
 
De dertiende boom van de dertien is de VLIER (). Deze viel samen met de donkerste periode van het jaar en met de dertiende Maan na de winterzonnewende. Van deze boom kan je vlierwijn maken. Hij werd geassocieerd met Mars, Pluto en de draak.
 
 
 
 

 

Bomensymboliek

Appelboom

Langleven, gezondheid bij kinderen, geld

Berk

Reiniging, gezondheid, wijsheid, nieuw begin, maaninvloeden, bescherming jongeren

Beuk

Kennis, formeel leren

Ceder

Geluk, trouwe geliefden

Den

Verlichting, reiniging, evenwicht, vriendschap in tegen spoed, kennis

Eik

Opperboom van kennis, kracht en onafhankelijkheid, vertrouwen, voorspoed, potentie

Els

De boom van het vuur

Es

Genezing en sterkte, voorspoed

Esdoorn

Bescherming, het vervullen van wensen, het verhogen van invloed

Hazelaar

Wijsheid, geluk, vruchtbaarheid, kennis en inspiratie

Hulst

Bescherming , in het bijzonder van het huis

Kastanje

Overvloed

Klimop

Trouw, liefde in het huwelijk, relaties, duurzaamheid

Larix

Bescherming, optimisme

Lijsterbes

Een boom van de witte Godin van de Kelten, psychische krachten, genezing

Linde

Rechtvaardigheid, ambtenarij, alle soorten partnerschap

Maretak

Alles genezer, vrede, liefde en zuiverheid, vruchtbaarheid, bescherming en gezondheid

Paardekastanje

Geld, genezing

Perenboom

Nieuw leven, gezondheid, vrouwen, vruchtbaarheid

Perzikboom

Overvloed, geluk, vruchtbaarheid, wensen, lang leven

Populier, witte

Geld, astrale projectie, wedergeboorte, deviatie, hoopt

Populier, zwarte

Beèindigen

Spar

De levenscyclus

Taxus

Bestendigheid, doelen die langzaam bereikt worden maar blijven bestaan

Vlier

Schenkt mogelijkheid om andere dimensies te zien, absorbeert persoonlijke negativiteit

Wilg

Intuìtie, maanmagie, genezing, wensen, vervulling, emoties van anderen begrijpen.
 
 
 

Maak jouw eigen website met JouwWeb